Dzięki plastyczności metali można je łatwo kształtować pod wpływem nacisku. Jednym z narzędzi do tej obróbki jest popularna prasa krawędziowa – maszyna służąca do wykonywania precyzyjnego procesu gięcia elementów metalowych. Jest to proces powtarzalny, który może zostać zaprogramowany przez użytkownika. Samo działanie maszyny jest kwestią wtórną. Kluczowa jest jej parametryzacja i konfiguracja, która jest niezbędna do prawidłowego wykonywania zadań przez prasę.
Jakie zadania wykonuje prasa krawędziowa?
Prasa pozwala na zginanie elementów z blachy, które są kształtowane w trakcie pionowego ruchu górnej belki znajdującej się naprzeciwko dolnej, która pozostaje nieruchoma. Górny element, który porusza się, zawiera stemple, służące do gięcia kształtowanego materiału. W tym procesie rolą operatora prasy krawędziowej jest zmiana parametrów maszyny w zależności od:
- grubości blachy,
- promienia gięcia,
- rozmiarów blachy,
- kąta ustawienia elementu.
W zależności od doświadczenia i umiejętności przezbrojenie prasy może potrwać od kilku do kilkudziesięciu minut. Aby podnieść efektywność pracy operatora, stosuje się systemy wspomagające, które korygują kąt gięcia i same mierzą grubość blachy. Jest to możliwe dzięki laserowym czujnikom i dedykowanym systemom z modułami graficznymi.
Jak może wyglądać konfiguracja maszyny?
Do operacji wykorzystuje się najczęściej prasy krawędziowe synchroniczne, posiadające wizualizację procesu gięcia, sterowane CNC z modułem graficznym wykonującym kalkulacje. Potrafią one ostrzegać użytkownika przed stykaniem się zginanych elementów z maszyną. To rozwiązanie oraz wybór urządzenia z niezależnymi siłownikami hydraulicznymi z odczytem liniowym pozwala na korektę zginania metalu z obu stron. Przed dopuszczeniem maszyny do ruchu należy zadbać o takie elementy, jak:
- kompensację strzałki ugięcia – pozwala na uzyskanie dokładnego gięcia na całej długości detalu,
- określenie liczby osi na zderzaku – powinny to być minimalnie 2 osie w ustawieniu odjazd – dół – tył oraz góra – dół. Zderzak powinien być wypoziomowany zależnie od wysokości matrycy.
- wybór systemu mocowania narzędzi.
W kwestii bezpieczeństwa maszyny stosuje się zabezpieczenie PLC sprzężone z laserową technologią trójpunktową. Pozwala to na bezkolizyjne działanie prasy krawędziowej.
Typowe problemy
Czasami podczas obsługi maszyny pojawiają się problemy, zazwyczaj należą one do kilku znanych kategorii:
- „efekt banana” – powstaje, gdy kątownik zostaje wygięty na kształt łuku. Przyczyną są naprężenia blachy w trakcie walcowania lub powstałe w wyniku defektów materiału. Często też jest to wina niewspółosiowości belki górnej i dolnej. Aby temu zapobiec, należy korygować linię gięcia za każdym razem, gdy prowadzony jest przegląd maszyny.
- problemy z ustaleniem dokładności kąta – jest to związane z szerokością kołnierza – gdy jest mniejsza niż 5-krotność grubość materiału, to może wywołać uszkodzenie maszyny i niebezpieczeństwo użytkownika. Należy pilnować, aby wartość szerokości kołnierza była prawidłowa.
Ważnym zagadnieniem jest właściwe dobranie materiału do prasy – np. stal z dużą domieszką węgla nie nadaje się do zginania przez prasę i może zostać uszkodzona.
Podsumowanie
Konfiguracja prasy krawędziowej obejmuje takie zagadnienia jak bezpieczeństwo pracy, wybór odpowiednich narzędzi oraz ustawienie parametrów technicznych. Wykorzystanie zaawansowanych rozwiązań w postaci laserowych zabezpieczeń pozwala na precyzyjniejszą pracę, ale nawet w takim przypadku należy zadbać o pełną kontrolę nad całym procesem.