Drewniane bale to serce domów z bali – nadają charakter, tworzą ciepły klimat i podkreślają związek budynku z naturą. Jednak aby zachowały swój urok przez lata, wymagają regularnej pielęgnacji. Z czasem drewno może szarzeć, pokrywać się kurzem, osadami atmosferycznymi, a nawet porastać mchem lub pleśnią. Klucz do długowieczności bali? Odpowiednie czyszczenie i ochrona.
Czyszczenie na sucho – na co dzień
Na co dzień wystarczy delikatne oczyszczenie powierzchni z kurzu i pajęczyn. Można użyć szczotki z miękkim włosiem, odkurzacza z końcówką szczelinową lub suchej ściereczki z mikrofibry. W przypadku wnętrz – zwłaszcza w domach sezonowych – warto robić to regularnie, bo kurz może z czasem osiadać głęboko w strukturze drewna.
Nie należy stosować szorstkich gąbek, metalowych szczotek ani agresywnych detergentów – mogą one uszkodzić strukturę drewna i zetrzeć warstwę ochronną.
Czyszczenie na mokro – kiedy zwykłe odkurzanie nie wystarcza
Jeśli bale są lekko zabrudzone, można je umyć ciepłą wodą z dodatkiem łagodnego środka myjącego (np. mydła marsylskiego lub szarego mydła). Do mycia najlepiej użyć gąbki lub miękkiej ściereczki – tak, by nie zarysować powierzchni. Po umyciu powierzchnię należy przetrzeć suchą szmatką i dobrze przewietrzyć pomieszczenie lub umożliwić wyschnięcie elewacji.
W przypadku bali na zewnątrz warto unikać mycia w pełnym słońcu – woda może zbyt szybko odparować, zostawiając smugi i przebarwienia.
Usuwanie glonów, mchów i przebarwień
Jeśli na balach – szczególnie od północnej strony – pojawiły się zielonkawe naloty, oznacza to obecność glonów lub mchów. W takiej sytuacji warto użyć specjalistycznych preparatów biobójczych przeznaczonych do drewna. Należy je nakładać zgodnie z instrukcją producenta, a po określonym czasie dokładnie spłukać wodą.
Przy większych zabrudzeniach (np. osadach z dymu, tłuszczu czy starej żywicy) można zastosować delikatne środki czyszczące na bazie alkoholi lub czyszczenie mechaniczne – ale zawsze z dużą ostrożnością i najlepiej po próbie na mało widocznym fragmencie.
Myjka ciśnieniowa? Tylko z głową
Myjka ciśnieniowa może być pomocna, szczególnie przy czyszczeniu elewacji zewnętrznych, ale należy stosować ją z dużą rozwagą. Zbyt wysokie ciśnienie lub zbyt bliskie trzymanie dyszy może uszkodzić powierzchnię drewna, wypłukać sęki, a nawet naruszyć strukturę bali.
Bezpieczna praca z myjką to niskie ciśnienie (ok. 40–70 barów), szeroki strumień wody i zachowanie odległości minimum 30–40 cm od powierzchni. Po takim czyszczeniu drewno powinno dobrze wyschnąć – dopiero wtedy można przystąpić do ewentualnego odnawiania impregnatu lub malowania.
Czyszczenie bali drewnianych to nie tylko kwestia estetyki, ale i ochrony przed degradacją. Regularna pielęgnacja pozwala zachować ich naturalne piękno i właściwości przez długie lata. Warto dbać o nie systematycznie, dobierając metody czyszczenia do stopnia zabrudzenia i rodzaju wykończenia drewna. Drewno – odpowiednio potraktowane – odwdzięcza się trwałością i niepowtarzalnym urokiem, którego nie da się podrobić żadnym syntetycznym materiałem.